انواع جداگرهای لرزه ای غیرفعال

در نوشته های قبلی به معرفی عملکرد جداگرهای لرزه ای پرداخته بودیم. در این نوشته بر آنیم تا انواع جداگرهای لرزه ای غیرفعال را معرفی نماییم. امروزه دو دسته از جداگرهای لرزه ای غیرفعال به صورت تجاری عرضه می‌گردند.

جداگرهای الاستومری

این دسته از جداگرها با استفاده از چند لایه لاستیک معمولی با قابلیت میرایی زیاد (HDR)، و یا چند لایه لاستیک معمولی با میرایی پایین و هسته‌ای سربی (LRD) ساخته می‌شوند. در جداگرهای الاستومری HDR میرایی انرژی توسط لاستیک معمولی با پرکننده‌هایی مانند کربن تامین می‌گردند. در جداگرهای الاستومری LRD انرژی توسط هسته سربی میرا می‌گردد.

جداگرهای لغزشی

در این دسته از جداگرها معمولا انرژی توسط نیروی اصطکاک میرا می‌گردد. یکی از متداول‌ترین انواع جداگرهای لغزشی اصطکاکی، جداگرهای پاندولی است. در نوع ساده جداگر لرزه‌ای اصطکاکی پاندولی امکان لغزش سازه بر روی یک صفحه مقعر صیقلی ضد زنگ تامین می‌گردد. شعاع این صفحه مقعر، مشخص کننده زمان تناوب سیستم جداساز است. پس از نوع ساده جداگرهای پاندولی، جداگرهای پاندولی دوگانه و سه گانه نیز ابداع گردید. سیستم عملکرد این جداگرها به گونه‌ای است که با امکان لغزش بر روی چند صفحه، امکان افزایش سختی جداساز لرزه ای در تغییر مکان‌های بالاتر فراهم گردیده است.

جداگرهای لرزه ای غیرفعال

برای زلزله سطح سرویس (SLE) این سختی کمتر خواهد بود، و در نتیجه نیروی کمتری با رعایت جابه‌جایی مجاز به سیستم روسازه برای سطح عملکرد بالایی منتقل خواهد شد. اما در حداکثر زلزله محتمل (MCE) برای کنترل جابه‌جایی سختی سیستم افزایش خواهد یافت و از سویی دیگر سازه برای سطح عملکرد پایین‌تری طرح می‌گردد. در نتیجه به نظر می‌رسد طرح این نوع از جداگرهای پاندولی بهینه باشند.

با مطالعه عملیاتی شدن سیستم‌های جداگر لرزه‌ای در دنیا، به طور کامل مشهود است که استفاده این نوع از سیستم هنوز متداول نشده است. هر چند جداگرهای لرزه‌ای در کشورهای شرق آسیا مانند ژاپن و چین به مراتب بیشتر از سایر کشورها و حتی برای ساختمان‌های شخصی مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما هم‌چنان این جداگرها در اکثر مناطق لرزه‌‌خیز دنیا برای پروژه‌های خاص از قبیل ساختمان‌های ضروری مانند بیمارستان، ساختمان‌های حاوی تاسیسات مهم و تجهیزات سروری و ساختمان‌های ارزشمند مانند موزه‌ها، در سراسر دنیا مورد استفاده هستند. در زیر آماری تقریبی از پروژه‌هایی که تا آوریل 2015 از سیستم‌ای جداگر لرزه‌ای استفاده کرده‌اند آورده شده است.

آمار استفاده از جداگرهای لرزه ای غیرفعال

در ذیل چند نمونه از این میراگرها قابل رویت است.